ماشین پولشویی اروپا

قبرس، جزیره آفتابی مدیترانه، تنها به‌خاطر سواحلش شهرت ندارد؛ این کشور بهشت مالیاتی شرکت‌های بزرگ چندملیتی نیز به‌شمار می‌آید. با نرخ مالیات شرکتی تنها ۱۲.۵ درصد – که یکی از پایین‌ترین نرخ‌ها در اتحادیه اروپاست – شرکت‌هایی مانند اپل و گوگل تمایل زیادی به ثبت شرکت در قبرس پیدا کرده‌اند. اما این تنها بخش کوچکی از واقعیت است.

جالب آن‌که قبرس تا سال ۲۰۱۹ به‌عنوان یک «پناهگاه مالیاتی» شناخته می‌شد؛ چرا که بسیاری از شرکت‌ها با بهره‌گیری از سازوکارهای قانونی، سود خود را به این کشور منتقل می‌کردند تا از پرداخت مالیات بیشتر در کشور مبدأ خودداری کنند. برای مثال، یک شرکت می‌توانست سود خود را از کشوری با نرخ مالیات بالا به یک شرکت تابعه در قبرس منتقل کرده و تنها ۱۲.۵ درصد مالیات بپردازد. این شیوه که به آن «انتقال سود» گفته می‌شود، موجب شده بود برخی قبرس را «ماشین پول‌شویی» بنامند.

با این حال، این شرایط دیگر بدون دردسر نیست. در پی فشارهای اتحادیه اروپا و سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD)، قبرس ناگزیر شد قوانین سخت‌گیرانه‌تری از جمله مقررات ضد فرار مالیاتی (CFC) را به اجرا بگذارد. اکنون شرکت‌ها باید اثبات کنند که در قبرس فعالیت واقعی اقتصادی دارند و صرفاً به ثبت یک صندوق پستی اکتفا نکرده‌اند.

قبرس همچنان مقصدی جذاب برای شرکت‌ها محسوب می‌شود، اما در این میان، پرسش اصلی آن است که چه کسی متضرر می‌شود؟ احتمالاً پاسخ این پرسش، خزانه کشورهایی است که درآمدهای مالیاتی بالقوه خود را از دست داده‌اند.